Bağlanma, bireyin diğer kişiden yakınlık beklemesi ve onunla duygusal bir bağ kurmasıdır. Bu kişi yanında olduğunda kendisini güvende ve rahatlamış hisseder. John Bowlby’ye göre insanlar arasındaki ilişkiye devamlılık sağlayan psikolojik bir bağlılıktır. Erken çocukluk yıllarında başlar. Çocukla bakım vereni (anne, baba, bakıcı vs.) arasındaki ilişkiden doğar. Bakım verenin bebeğe güvenlik ve koruma sağlaması gerekir. Çünkü bebek kaygılı veya stresli hissettiğinde bakım vereniyle yakınlık kurmak ister. Anne-babaların bu konuda birçok sorumlulukları vardır. Çocuğun sordukları sorulara yanıtlar verme, hastalandığında onu hastaneye götürme, bir şey istediğinde onun ihtiyaçlarını fark etme gibi.. Çocuğun yanında olduklarını hissettirmeleri, çocuğun duygusal gelişimini olumlu yönde etkiler. Böylece çocuğun korunduğunu, güvende olduğunu, sevildiğini, değerli olduğunu göstermiş olurlar. Bu durumda bağlanma güçlenir. Çocukluğun ilk yıllarında yaratılan bu duygusal bağlar, daha sonra romantik ilişkileri de içine alarak tüm ilişkilere yansır. Özellikle, kişi stresli hissettiğinde veya bir ayrılık yaşadığında kendini güvende hissetmesi ve duygularıyla baş etmesi açısından çok kıymetlidir.
Bağlanma Türleri
Güvenli Bağlanma
Sağlıklı ve güvenli ilişki kurulan bağlanma türüdür. Kişinin duygusal ihtiyaçları karşılanır ve başkalarına güven duyabilir. Bu türde olan kişinin, çocukluk döneminde bakım vereni tarafından duygusal ihtiyaçları karşılanmıştır. Genel olarak kendisini güvende hisseder. Böylece sağlıklı ilişkiler kurması daha kolaydır. Kişi kendisini değerli hisseder. Kurduğu ilişkilerde kendisinin sevilebilir olduğunu bilir ve ilişkilerinde karşılıklı olarak güven sağlayabilir.
Kaygılı- Güvensiz Bağlanma
Kişi çocukluğunda, ebeveynleri tarafından duygusal ihtiyaçları tutarsız bir şekilde karşılandığı için güvensiz hisseder ve başkalarına bağımlı olma eğilimi gösterebilir. Ayrıca terk edilme korkusu yaşayabilir. İlişkilerinde sürekli onaylanma ve yakınlık ihtiyacı hisseder. Aynı zamanda ilişkilerinde herhangi bir değişiklik yaşarsa büyük bir kaygı hisseder.
Kaçıngan- Güvensiz Bağlanma
Kişi, çocukluğunda duygusal ihtiyaçlarına yeterince cevap almakta güçlük yaşamıştır. Bu yüzden yetişkinlik döneminde duygusal bağlanmadan kaçınır. Bağlılık ve duygusal bağlanma konuları onu korkutur. Bu konularda çekingen davranır. Genel olarak ilişkilerinde duygularını bastırır ve daha çok bağımsızlık arar. Bağlılıkla ilgili duygularını ifade etmeyi tercih etmez.
Darmadağın- Güvensiz Bağlanma
Kişi karmaşık bir yapıya sahiptir. Birden fazla bağlanma türünü ilişkilerine yansıtır. Bu durum kişinin geçmişte yaşadığı deneyimlerle ilgilidir. Aynı zamanda anne-babalarıyla geçmişte yaşadığı ilişkiler de karmaşık bağlanmaya neden olabilir. Bu kişi bazı ilişkilerinde güvenli bağlanabilirken, bazı ilişkilerinde kaygılı veya kaçınmacı tavırlar sergileyebilir.
Herkesin farklı geçmiş deneyimleri vardır. Bağlanma türleri, kurduğunuz ilişkileri anlamanızı ve geliştirmenizi sağlar. Gerekli olduğunu düşündüğünüzde bu konuda terapi desteği almak, geçmiş deneyimlerinizin etkilerini anlamanıza ve daha sağlıklı ilişkiler kurmanıza yardımcı olur.
