Travma Anlayışı
Travma, bireyin ruhsal olarak taşıyamayacağı yoğun bir duygusal deneyime tepki olarak verdiği bir yanıttır. Fiziksel bir ağrıya dayanamadığımızda fenalık geçirebilirken, ruhsal bir ağrı karşısında donuklaşabiliriz.
Hayatta kalmamızı sağlayan üç ana tepkimiz bulunmaktadır: Eğer yeterince güçlüyseniz savaşın, eğer kaçabilecek zamanınız varsa kaçın, eğer ne savaşacak gücünüz ne de kaçacak zamanınız yoksa donuklaşın. Bu, doğada yer alan tüm canlıların temel hayatta kalma tepkisidir.
Yoğun bir duygusal deneyimle karşılaştığımızda (örneğin kaza veya şiddet gibi) beyin, adrenalin ve stres hormonları salgılar. Bu hormonlar, yaşadığımız olayın beynimizde derin bir iz bırakmasına neden olur. Bu, bazen travmanın beyinde silinmez bir iz bıraktığı anlamına gelir.
Bedenin Travma Hafızası
Genç yaşta travma yaşamak, ruhsal olarak daha derin yaralar açar. Örneğin, 3 yaşındaki bir çocuğun yaşadığı travma, 10 yaşında yaşadığı travmadan daha derin izler bırakabilir. Bireyin yaşadığı travmanın etkisi yaşla ters orantılıdır.
Bilincimizin 3 yaş öncesini hatırlayamadığı bilinir ve bu yaş öncesindeki anılar beden hafızasına işlenir. Beynimizde anıları işleyen ve saklayan birkaç bölge bulunmaktadır ve hipokampus bu bölgelerden biridir. Ancak hipokampus, 3 yaşından önce tam olarak gelişmez. Bu nedenle, bu yaş döneminde yaşanan travmalar beden hafızasında depolanır. Bu depolanan travmatik anılar, yetişkin yaşantımızda bile çeşitli fiziksel ve duygusal tepkilere neden olabilir.
Travma ve Beyin
Travmatik anıların beyinde saklanma biçimi, diğer anılarla farklıdır. Travmatik anılar, diğer anılardan izole bir şekilde beyinde depolanır. Bu izole depolama, günlük yaşamda sebepsiz yere hissedilen huzursuzluk, endişe veya mutsuzluk gibi duygusal tepkilere yol açabilir.
EMDR Terapisi
EMDR, sağ ve sol beyin loblarını eşzamanlı olarak uyararak geçmiş travmatik anıların duygusal yükünün hafifletilmesine yardımcı olan bir terapi tekniğidir. Sağ beyin, travmatik anıların duygusal yükünün depolandığı alandır. EMDR, bu iki beyin bölgesi arasında bir bağlantı kurarak sağ beyinde depolanan travmatik anıların sol beyinde işlenmesini sağlar. EMDR tedavisi, göz hareketleri, hafif dokunuşlar veya seslerle gerçekleştirilir. Bu uygulamaların hepsi, sağ ve sol beyin loblarını eşzamanlı olarak uyararak travmatik anıların işlenmesini kolaylaştırır. Bu teknik, travmatik anıların neden olduğu olumsuz duygusal yükü hafifletmeye yardımcı olabilir.
Psikoterapist Gülcem YILDIRIM
