Anksiyete (Kaygı) Bozukluğu Kılavuzu: Belirtiler, Türler ve Etkili Tedavi Yöntemleri

Anksiyete (Kaygı) Bozukluğu Kılavuzu: Belirtiler, Türler ve Etkili Tedavi Yöntemleri

Kaygı, strese karşı verilen doğal tepkilerden biridir. Ancak duyduğumuz kaygı yani endişe çok fazlaysa ve uzun süreli olarak yaşam kalitemizi olumsuz şekilde etkiliyorsa bu durum kaygı bozukluğu yaşıyor olabildiğimizi düşündürtebilir. Kaygı bozuklukları diğer bir adıyla anksiyete, kişinin çevrelerindeki durum veya olayları tehlike ve tehdit olarak yorumlanması sonucu yoğun sıkıntı, korku, endişe ve gerginlik hissetmesidir. Kişi bunun sonucunda bu hisleri oluşturan olay ve durumlardan kaçınma davranışları gösterir.

Anksiyetenin bir bozukluk olarak tanımlanabilmesi için şiddeti, süresi, sık tekrarlaması ve kişinin yaşamında işlevselliğini bozuyor olması gerekmektedir.

Anksiyete Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

Anksiyete bozukluğunda belirtiler bedensel ve ruhsal olabilir. Aşağıdaki belirtilerin bir veya birden fazlası gözlemlenebilmektedir.

  • Terleme
  • Titreme
  • Nefes darlığı
  • Bulantı ya da karın ağrısı
  • Baş dönmesi, sersemlik hissi
  • Unutkanlık
  • Zihin bulanıklığı
  • Dikkati toplayamama
  • Önemli olayları hatırlayamama
  • Kontrolünü yitirme korkusu
  • Aklını yitirme korkusu

Kaygı (Anksiyete) Bozukluklarının Türleri Nelerdir?

Ayrılma Kaygısı Bozukluğu: Kişinin bağlandığı kişiden ayrılmasına neden olabilecek istenmedik bir olay (kaybolma, kaçırılma, bir kaza geçirme vb.) yaşayacağıyla ilgili sürekli bir şekilde tasalanması durumudur. Bu ayrılma korkusundan dolayı kişi okula, işe ya da başka bir yere gitmek için dışarı çıkmak, evden uzaklaşmak istemez.

Seçici Konuşmazlık (Mutizm): Başka durumlarda konuşuyor olmasına rağmen, konuşmasının beklendiği durumlarda bile kişinin konuşamıyor olması durumudur. Genellikle çocuklarda görülebilir.

Özgül Fobi: Özgül bir nesne ya da durumla ilgili olarak belirgin bir korku ya da kaygı duyma durumudur. Uçağa binme, yükseklik, asansöre binme, hayvanlar, iğne ve yaralanmalara karşı kaygı yaşanması özgül fobilerdendir.

Sosyal Fobi: Kişinin, başkaları tarafından değerlendirilebilecek olduğu bir ortamda belirgin bir korku ya da kaygı duyması durumudur. Karşılıklı konuşmaktan, tanımadık insanlarla karşılaşmaktan, başkalarının önünde bir eylemi gerçekleştirmekten kaygı duyulması sosyal fobiye örnektir.

Panik Bozukluğu: Kişinin başka bir panik atak yaşayacağı ya da bunların olası sonuçlarıyla karşılaşacağına ilişkin sürekli bir kaygı duyma ya da tasalanmasıdır. Kontrolü kaybedeceğini düşünmek, kalp krizi geçirdiğini hissetmek veya çıldıracağını düşünmek panik bozukluk belirtileri olarak tanımlanabilir.

Agorafobi: Kişinin kaçmasının güç olabileceğini düşündüğü veya yardım alamayabileceğini düşündüğü durumlara ilişkin korku ve kaygı duyması durumudur. Agorafobisi olan kişiler için kalabalık ortamlarda bulunmak, kapalı yerlerde kalmak, otopark veya alışveriş merkezi gibi büyük açık alanlarda olmak rahatsız edici olabilir.

Yaygın Kaygı Bozukluğu: En az altı ay boyunca, birtakım olaylar ya da etkinliklerle ilgili olarak, aşırı şekilde kaygılı olma durumudur.

Anksiyete Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilebilir?

Anksiyete tedavisinde öncelikle kaygı bozukluğunun tetikleyicileri, ortaya çıkış biçimi tespit edilmelidir. Bilişsel davranış terapi bu alanda kanıta dayalı olan psikoterapi yöntemlerinden biridir. Negatif ve irrasyonel düşünce kalıplarının değiştirilmesine yönelik tekniklerle kişinin duygu yönetimi sağlayabilmesini ve uygulanabilir beceriler kazanmasını amaçlar.

Anksiyete bozukluğu yaşayan kişiler “anksiyete bozukluğu düzelebilir mi?” şeklinde düşünebilir. Kaygı bozukluğu yaşayan kişiler psikoterapi veya ilaç tedavileri ile ya da her ikisi ile tedaviden fayda görebilir.

Bunlara ek olarak gündelik hayatta karşılaşılan durumlara ilişkin yaşanan kaygı durumlarında kişi rahatlama teknikleri, egzersiz, meditasyon, yürüyüş, nefes egzersizleri gibi yöntemlerle kaygının tekrar etmesinin önüne geçebilir. Kişinin endişelerini paylaşabileceği sosyal destek kaynaklarının olması da kaygının azaltılmasında faydalı olacaktır.

Ziyaretçi Yorumları

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu aşağıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.